Пячора Адкрыццяў

Марка Радрыгес прыціснуўся спінай да халоднай скалы, спрабуючы спыніць дрыжыкі. Чатыры гадзіны таму густы туман накрыў сцежку, і ён страціў з поля зроку сваю групу на вышыні дзвюх тысяч метраў. Цяпер, калі сонца схавалася за вострымі пікамі Андаў, тэмпература імкліва падала.

“Чорт,” прашаптаў ён сам сабе, правяраючы разраджаны тэлефон. Ніякага сігналу.

Пячора знайшлася выпадкова — цёмны праём у скале, ледзь заўважны ў змяркальных прыцемках. Унутры было значна цяплей, і Марка, інжынер з Буэнас-Айрэса, прывыклы давяраць логіцы, вырашыў, што гэта лепш, чым замерзнуць знадворку.

Ён уладкаваўся ў дзесяці метрах ад уваходу, загарнуўшыся ў тонкую вятроўку. Кроплі вады рытмічна падалі дзесьці ў глыбіні, ствараючы манатоннае рэха. Марка заплюшчыў вочы, спрабуючы заснуць.

Прайшла гадзіна. Можа, дзве. Праз дрымоту ён пачуў нешта новае — гук, падобны на прыглушаныя галасы. Марка рэзка расплюшчыў вочы. У абсалютнай цемры пячоры яго зрэнкі расшырыліся да межаў, але нічога не было відаць.

“Рэха,” пераконваў ён сябе. “Проста акустыка пячоры.”

Але гукі не спыніліся, а сталі выразнейшымі. І тады ён убачыў слабое святло, якое мігцела далёка ў глыбіні пячоры.

Магчыма там людзі? Мясцовыя жыхары? Марка падняўся, намацваючы сцяну. Ён рушыў наперад павольна, стараючыся не шумець, спатыкаючыся аб камяні.

Тунэль віўся, вядучы ўсё глыбей. Марка спыніўся, цяжка дыхаючы. Частка яго ўнутранага я супраціўлялася, раіла вярнуцца, але здаровы сэнс цягнуў яго наперад — людзі гэта яго выратаванне і канец незапланаванай прыгоды.

Святло станавілася ярчэйшым. Яшчэ адзін паварот, і Марка застыў, не верачы сваім вачам.

Перад ім адкрывалася каласальная падземная пячора, асветленая халодным белым святлом. Але не памеры пячоры прымусілі яго прыціснуцца да сцяны, затаіўшы дыханне.

Уся прастора была запоўнена тэхналогіямі, якіх не павінна было існаваць. Масіўныя металічныя канструкцыі, пакрытыя дзіўнымі сімваламі. Паміж імі рухаліся механізмы, якія нагадвалі адначасова арганічныя формы і найскладанейшыя машыны. Празрыстыя трубкі, напоўненыя святлістай вадкасцю, апляталі сцены як кровяносная сістэма.

І істоты. Яны былі вельмі падобныя на людзей, але нешта ў іх рухах, у прапорцыях цела выдавала нечалавечую прыроду. Скура мела серабрысты адценне, а вочы былі падобныя на кацінае.

Марка заціснуў рот рукой, стрымліваючы крык. Але тое, што ён убачыў далей, было яшчэ больш уражлівым.

Сярод прышэльцаў свабодна хадзілі людзі. Мужчыны і жанчыны рознага ўзросту — хтосьці ў рабочай вопратцы, хтосьці ў штодзённай. Яны размаўлялі з істотамі па-англійску, і Марка напружыў слых, спрабуючы пачуць.

“…графік Праекта адпавядае плану,” казаў седавалосы мужчына. “Прэзідэнт Чылі ўхваліў пашырэнне здабычы літыю, кітайскі ўрад інвесціруе ў гэты праект. Гэта дазволіць паскорыць стварэнне прататыпа паскаральніка.”

Істота адказала — яго голас гучаў амаль па-чалавечы, але з металічным адценнем: “Добра. Пры цяперашніх тэмпах карабель будзе гатовы праз тры стагоддзі. Улічваючы, што мы чакаем ужо дзве тысячы гадоў, гэта прымальна.”

“Ёсць навіны з Ватыкана, каардынацыя праекта эфектыўная?” спытала жанчына ў джынсах і світары.

“Вядома,” адказала іншая істота. “Рэлігія, якую стварыў Еш’уа пасля крушэння, да гэтага часу застаецца эфектыўным інструментам. Людзі заўсёды былі схільныя верыць у цуды.”

Марка адчуў, як зямля сыходзіць з-пад ног. Еш’уа — арамейскае імя Ісуса.

“Колькі сёння трансфармацый запланавана?” спытаў малады мужчына.

“Трое новых супрацоўнікаў праекта,” адказаў хтосьці. “Камера ўжо гатова.”

Марка назіраў, як адна з істот увайшла ў празрыстую цыліндрычную капсулу, якая нагадвала вертыкальны акварыум. Унутры засвяціліся панэлі, і цела істоты пачало змяняцца — скура цямнела, прапорцыі станавіліся чалавечымі. Праз хвіліну з капсулы выйшаў звычайны чалавек.

Марка пачаў у шоку павольна адступаць. Але ў цемры ён спатыкнуўся. Яго нага саслізгнула, і ён інстынктыўна схапіўся за сцяну. Асыпаныя камешкі з ціхім стукам пакаціліся ўніз.

Гук быў ледзь чутны, але ў велізарнай камеры нешта змянілася. Чырвоныя агні замігцелі на сценах, раздаўся пранізлівы механічны гул — відавочна сігнал трывогі.

Адна з істот рэзка павярнулася ў яго бок, яе вочы ўспыхнулі ў цемры тунэля.

Марка кінуўся бегчы. Ззаду раздаліся крыкі і тупат ног. У паніцы ён звярнуў у першы трапіўшыся бакавы праход — не той, праз які прыйшоў. Новы тунэль быў вужэйшы і звілістейшы. Ён імчаўся наўслеп, урэзаючыся ў сцены, падаў, падымаўся і бег далей. Лёгкія гарэлі, але ён не спыняўся.

Раптам тунэль скончыўся. Марка вылецеў на вузкі абрыў. Світанне афарбоўвала неба ў ружовыя тоны. Унізе, у сотнях метраў пад ім, расцілалася даліна.

Ён азірнуўся. З цемры пячоры з’яўляліся фігуры — чалавечыя і не вельмі.

Марка прыціснуўся спінай да скалы на самым краі абрыву, адчайна шукаючы шлях да выратавання. Яго позірк мятаўся паміж стромкай скалой і набліжаючыміся фігурамі.

Сонца асвятліла яго твар, і ўпершыню за гэтую ноч ён адчуў цяпло. Ён павярнуўся, каб паспрабаваць залезці на скалу, калі нешта прасвістала ў паветры. Вострая боль пранізала плячо. Марка пахіснуўся, яго рука рэфлектыўна схапілася за рану. Кроў прасочылася паміж пальцаў.

Яшчэ адно свістанне. Гэтым разам ён адчуў штуршок у спіну. Свет пахіснуўся. Камяні пад нагамі асыпаліся. Ён паспрабаваў утрымацца, але пальцы саслізгнулі з вільготнай ад ранішняй расы скалы, і свет пачаў перакульвацца.

Падаючы, Марка бачыў, як ранішняе неба імкліва аддаляецца, а цені на краі абрыву становяцца ўсё меншымі і меншымі, а потым і зусім знікаюць.